Fyrirlestrar um ímyndir og sjálfsmyndir.
Fyrirlestrarnir verða haldnir í ReykjavíkurAkademíunni, Hringbraut 121 frá 12:00 – 13:30 á föstudögum og
er fyrsti fyrirlesturinn á föstudaginn 29. janúar
Sjálfsmynd eftir Borghildi Óskarsdóttur
Þau skil sem hafa orðið í íslenskri samfélagsumræðu á undanförnum misserum kalla á umræðu og uppgjör af margvíslegu tagi, varðandi efnahagslíf, stjórnmál, hugmyndir um samfélagið og ekki síst sjálfsmyndir Íslendinga. Athygli hefur vakið hversu yfirlætisleg hin opinbera sjálfsmynd þjóðarinnar var á stundum. Hluti þessarar sjálfsmyndar einkenndist jafnvel af því að litið var niður á nágrannaþjóðir Íslendinga og sú hugsun orðuð að Íslendingar gegndu sérstöku hlutverki í samfélagi þjóðanna, að þeir væru útvaldir. Samhliða hefur einnig borið á annars konar hugmyndum sem hafa einkennst af vantrú og tilætlunarsemi við aðrar þjóðir: Íslendingar væru svo smáir og aðstæður svo sérstakar að ekki væri hægt að gera til þeirra sömu kröfur og annarra þjóða.
Sú spurning hefur verið sett fram hvort þessar hugmyndir og umræður tengdar þeim eigi rætur að rekja til þess að þjóðin hafi aldrei gert upp við nýlenduarfleifð sína: í fyrsta lagi umræðuna sem tengdist sjálfstæðisbaráttunni og birtist í vissu yfirlæti og kynþáttahyggju; í öðru lagi óttann við „útlönd”, að stöðug hætta væri á ásælni erlendra ríkja; í þriðja lagi þá hugsun að landsmenn væru ekki færir um að standa á eigin fótum og yrðu því að njóta sérkjara og sérstakrar tillitssemi og stuðnings umfram aðra. – Sú spurning hefur einnig verið sett fram hvort ef til vill megi rekja þessa umræðu langt aftur í tímann.
Til þess að efla umræðu um þessi efni og leita svara við ofangreindum spurningum hafa INOR (Rannsóknamiðstöð um ímyndir Íslands og Norðursins í ReykjavíkurAkademíunni) og ReykjavíkurAkademían ákveðið að standa fyrir fyrirlestraröð um þess efni.
Bein netútsending fyrirlestranna verður á vef Háskólans á Bifröst (www.bifrost.is) og þar verður jafnframt hægt að nálgast upptökur þeirra á meðan röðin stendur yfir.
29. janúar: Guðmundur Oddur Magnússon, Táknmyndir þjóðarinnar – þá og nú.
12. febrúar: Sigurður Jóhannesson hagfræðingur, Þægileg blekking og beiskur raunveruleiki.
26. febrúar: Helga Kress, „Ek em íslenskr maðr”. Íslendingurinn í Íslendingasögum og viðtökum þeirra.
12. mars: Högni Óskarsson, Ísland, Narcissus á Norðurhveli.
9. apríl: Viðar Hreinsson, „Að hefjast í hærri stað og þaðan minnkast”. Um kotungshátt.
16. apríl: Heiða Jóhannsdóttir, Sjálfsmynd í kastljósi fjölmiðla
30. apríl: Valur Ingimundarson, Ísland og “norðurslóðir”: Goðsagnir,
ímyndir og stórveldahagsmunir
7. maí: Marion Lerner, Sjálfsmynd þjóðar við upphaf fjöldaferðamennsku á Íslandi.
28. maí: Sumarliði R. Ísleifsson, Sjálfsmynd þjóðar og minnimáttarkennd
Fyrirlestrarnir verða haldnir í ReykjavíkurAkademíunni frá 12:00 – 13:30 eins og áður segir
Hildigunnur Ólafsdóttir stýrir fundi og umræðum þann 29. Janúar.
Verkefnið er stutt af Reykjavíkurborg